کتاب «شعاعی از نیر اعظم»
رهیافتی به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره رسول الله حضرت محمد مصطفی صلوات‌الله علیه و آله و سلّم
انتشارات سروش
421 صفحه
در سال 1385 که از سوی رهبر انقلاب، سال پیامبر اعظم(ص) نام‌گذاری شد، تلاش‌های علمی و عملی بسیاری در راستای شناسایی ابعاد گوناگون شخصیت، سیره، آموزه‌ها و درس‌های پیامبر گرامی اسلام در ایران و جهان اسلام صورت گرفت. از جمله این تلاش‌ها در عرصه علمی، تألیف کتاب‌هایی درباره پیامبر اکرم(ص) بود که هرکدام به سهم خود، تبیین کننده سیمای آن خورشید یگانه بوده‌اند؛ گرچه همگی در آیینگی و بازتاباندن نور آن، یکسان نیستند.
شاید نمونه‌ای از بهترین کتاب‌هایی که در این سال منتشر شد، گردآوری علمی و محققانه سخنان رهبر انقلاب درباره پیامبر اکرم(ص) باشد که توسط گروهی از پژوهشگران حوزه علمیه قم تهیه و تدوین شده است. در این کتاب می‌توان طیف گسترده‌ای از داده‌ها و تحلیل‌های ارزشمند را یافت که به‌گونه‌ای منظم و منطقی سامان یافته‌اند و به مسایلی چون ویژگی‌های رسول اعظم و عصر بعثت، ماجرا و حقیقت بعثت نبی مکرم اسلام، روی‌دادنگاری دوران پیامبری حضرت ختمی مرتبت و پایه‌گذاری تمدن اسلامی، نقش اهل بیت در نهضت نبوی و وظایف مسمانان نسبت به پیامبر و آموزه‌های او، پرداخته‌اند؛ گستردگی اطلاعات کتاب تا اندازه‌ای است که می‌توان گفت سرفصل‌ها و اشاره‌هایی ارزشمند درباره هرچه که انسان معاصر بخواهد درباره پیامبر گرامی اسلام بداند، در آن یافت می‌شود. ادامه مطلب...
بسم الله الرحمن الرحیم
اشاره: * کتاب سیرى در سیره نبوى، مجموعهاى از نوشتهها و گفتههاى استاد شهید مرتضى مطهرى است که از دو مقاله، تحت عنوانهاى «دعوتهاى سه بُعدى» و «موج اسلامى» و هشت سخنرانى در مسجد جامع بازار تهران، تحت عنوان «سیره نبوى» و یک سخنرانى در حسینیه ارشاد و ترجمه صد سخن از رسول اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم ، تشکیل یافته و انتشارات صدرا، سال 1380 ش . چاپ بیست و سوم آن را در 305 صفحه منتشر کرده است.
نظر به اهمیت و ارزش بالاى این اثر، اقدام به تلخیص آن شد. مطالب براساس نظم و ترتیب کتاب آمده است.
سیرى در سیره نبوى
1. دعوتهاى سه بُعدى که هم سطح بسیار وسیعى را اشغال کرده و هم قرنهاى متمادى در کمال اقتدار، حکومت کرده و هم تا اعماق روح بشر ریشه دوانیده؛ مخصوص سلسله پیامبران الهى است. به این جهت، پیامبران آسمانى، مستقیم یا غیر مستقیم آفریننده اصلى تاریخ هستند.
2. خداى حکیم، جهان را مسخّر انسان و انسان را مسخّر نیروى ایمان و پیامبران را سلسله جنبان این نیرو قرار داده است.
3. برنارد شاو چرا مىگوید: «چنین پیش بینى مىکنم و از هم اکنون آثار آن پدیدار شده است که ایمان محمد صلىاللهعلیهوآلهوسلم مورد قبول اروپاى فردا خواهد بود و به عقیده من، اگر مردى چون او صاحب اختیار دنیاى جدید شود، طورى در حلّ مشکلات دنیا توفیق خواهد یافت که صلح و سعادت و آرزوى بشر تأمین خواهد شد.»؟
زیرا او احساس مىکند که علاوه بر لزوم تفسیرى روحانى از جهان و لزوم آزادى روحانى افراد؛ اصولى اساسى داراى تأثیر جهانى لازم است تا تکامل اجتماع بشرى را بر مبناى روحانى توجیه کند و به قول اقبال لاهورى: «مبتنى بر وحیى باشد که از درونىترین ژرفناى زندگى بیان شود و به ظاهرى بودن صورت آن، رنگ باطنى دهد.»
4. زندهترین امواج اجتماعى، امواج و جنبشهاى دینى است. پیوند این امواج و این نهضتها با جوهر حیات و فطرت زندگى، از هر چیز دیگر اصیلتر است. در تاریخ اسلام، آن روز که حضرت محمد صلىاللهعلیهوآلهوسلم از کوه حرا پایین آمد و فریاد برآورد که: «قولوا لا اله الاّ اللّه تفلحوا»! این موج شروع شد و برخلاف هزاران موج پردبدبه، در پس دیوارهاى مکه و مدینه محبوس نماند و در کمتر از نیم قرن سراسر جهان متمدن آن روز را فرا گرفت و در طول چهارده قرن گذشته، روز به روز بر وسعت و قدرت آن افزوده شد.
5. یکى از منابع شناخت از نظر اسلام، سیره معصومین علیهمالسلام است. اهلبیت علیهمالسلام با آن که از نظر کمالات روحى از فرشته و جبرئیل امین هم بالاترند اما با این حال، تمام مشخصات بشرى را دارند و به این جهت مىتوانند پیشوا و اسوه باشند.
6 . سیره نبوى عبارت است از روش و سبک خاصّى که رسول اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم در اعمال و رفتار خود براى رسیدن به اهداف و مقاصدش به کار مىگرفت. مثلاً مىدانیم که رسول اللّه صلىاللهعلیهوآلهوسلم مردم را به اسلام دعوت مىکرد؛ سیره تبلیغى پیامبر صلىاللهعلیهوآلهوسلم عبارت از بیان روش ایشان در دعوت است.
7. آیا انسان مىتواند سیره یا منطق عملىِ ثابت داشته باشد؟ برخى مانند مارکسیستها مىگویند: نه، زیرا فکر و رفتار انسان تابع موقعیت اقتصادى اوست و بنابراین هیچ کس نمىتواند در کاخ و کوخ یکسان بیاندیشد.
علىّ الوردى ـ نویسنده عراقى ـ مىگوید که: «زندگى على علیهالسلام نظریه مارکس را نقض کرد»، باید افزود که قبل از على علیهالسلام ، زندگى رسول اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم نظریه مارکس را نقض کرد؛ چون سیره پیامبر صلىاللهعلیهوآلهوسلم در هنگام محاصره اقتصادى در شعب ابىطالب علیهالسلام و در دوران حکومت در مدینه، تفاوتى نکرد. و نیز بعد از معصومین علیهمالسلام سیره کسانى چون سلمان و ابوذر و... نیز نظریه مارکس را باطل کرد. ادامه مطلب...
بسم الله الرّحمن الرّحیم
درس نوزدهم: نگاهى به زندگى حضرت محمّد صلى الله علیه و آله
نوشته محمّد خردمند
حضرت ابوالقاسم محمد مصطفى صلى الله علیه و آله فرزند عبداللَّه بن عبدالمطلب، در سال 570 میلادى (چهل سال قبل از بعثت و 53 سال قبل از هجرت) در مکه از مادرش آمنه زاده شد.
عصرى که رسول خدا صلى الله علیه و آله در آن به دنیا آمد، دورانى تاریک و به تعبیر قرآن کریم دوران «جاهلیّت» بود؛ زیرا بجاى پرستش خداى یگانه، بتهاى سنگى و چوبى را مىپرستیدند؛ برخى از آنان دختران را زنده به گور مىکردند. به ضعیفان ظلم و ستم روا مىداشتند و از هیچ ناروایى رویگردان نبودند و به بیان قرآن کریم در «ضَلال مبین» بودند.
مردمان آن عصر، انسانهایى امّى و درس ناخوانده و مکتب ندیده بودند که بجز افراد انگشت شمار قدرت خواندن ونوشتن را نداشتند.
همراه و همزمان با ولادت حضرت محمد صلى الله علیه و آله حوادث عجیب و شگفتآورى رخ داد و جهان را متوجه امرى عظیم کرد؛ از جمله کاخ رفیع وبزرگ انوشیروان- پادشاه ساسانى- لرزید و 14 کنگره آن فرو ریخت «1» و آتشکده فارس، که آتش آن سالها روشن
__________________________________________________
(1) بحار، ج 5، ص 257
ره توشه حج (2جلدى)، ج1، ص: 203
بود، ناگهان خاموش شد ودریاچه ساوهخشکید. «1» و بتهاى مکه واژگون شد. و رسولاللَّه صلى الله علیه و آله در زمان تولّد، این جملهها را گفت: «اللَّه اکبرُ، الحمدُ للَّهکثیراً وَ سبحانَ اللَّهِ بُکْرَةً وَ أصِیلًا». «2» ادامه مطلب...
